Socjotechnika – dlaczego cyberprzestępcy są skuteczni?

Jak to się dzieje, że ulegamy wpływom nieznanych osób?
Ataki psychologiczne są przeprowadzane w taki sposób, aby wzbudzić w nas określone emocje, a także podjąć określone działania. Podanie się za przedstawiciela urzędu, policji czy też innej instytucji ma na celu wzbudzenie zaufania, a uwiarygodnieniu przedstawianej historii może towarzyszyć podanie szczegółów związanych z wykonywaną pracą.  Oszuści przeważnie oferują pomoc i wsparcie w rozwiązaniu problemu (np. przy zablokowanym koncie bankowym lub nieopłaconej fakturze) i namawiają do podjęcia określonych czynności – np. zainstalowanie oprogramowania, kliknięcie w podesłany link. Niestety, presja czasu dodatkowo potęguję poczucie zagrożenia i nieprzemyślane działania. Pamiętajmy, że oszuści nie tylko podszywają się pod pracowników instytucji, socjotechniki używają także osoby, które próbują wyłudzić dane czy też pieniądze za pośrednictwem kont w mediach społecznościowych lub przejętych profili innych użytkowników.

Co powinno nas zaniepokoić? Oszuści w rozmowach telefonicznych lub wiadomościach, które do nas wysyłają najczęściej proszą o:

• dane osobowe;
• loginy i hasła; 
• kody autoryzacyjne;
• wygenerowanie kodów płatności (np.  BLIK);
• prośby o zainstalowanie dodatkowych aplikacji;
• zlecenie przelewu.

W jaki sposób powinniśmy reagować, gdy otrzymamy wiadomość bądź telefon z jednym z powyższych zapytań?

Przede wszystkim zachowaj spokój i nie podejmuj nagłych działań. Podążanie za poleceniami oszustów, którzy podszywają się pod kogoś może skończyć się kradzieżą danych, a  nawet utratą środków finansowych zgromadzonych na kontach.

Aby nie paść ofiarą oszustów, pamiętaj:

• w przypadku połączeń telefonicznych zakończ rozmowę i samodzielnie skontaktuj się z instytucją, której rzekomy pracownik dzwonił do Ciebie;
• nigdy nie oddzwaniaj na numer, który do Ciebie dzwonił – wybierz go na klawiaturze samodzielnie;
• w przypadku wiadomości (np. za pośrednictwem komunikatora) zawsze weryfikuj, kim jest osoba po drugiej stronie.  Jeśli pisze do Ciebie ktoś znajomy z prośbą o pieniądze, sprawdź, czy na pewno rozmawiasz z tą osobą, np. poprzez kontakt telefoniczny;
• zawsze sprawdzaj, kto jest nadawcą wiadomości. Zweryfikuj, czy pochodzą od prawdziwego nadawcy;
• zawsze weryfikuj adres strony internetowej, na której się znajdujesz, czy zawiera błędy, literówki.

Próby oszustwa – gdzie zgłaszać?

• incydenty związane z bezpieczeństwem zgłoś do zespołu CERT Polska: poprzez stronę incydent.cert.pl , mailowo na adres [email protected] lub przekazując podejrzany SMS z linkiem na numer: 799 448 084; 
• próby oszustwa zgłoś na policję.

Nasze dane są informacjami szczególnie cennymi, które powinniśmy chronić. Dane osobowe wraz z loginami i hasłami czy też danymi kart kredytowych powinniśmy zawsze zachować dla siebie, nie przekazywać ich innym.